- stan
- stan I {{/stl_13}}{{stl_8}}rz. mnż I, D. -u, Mc. stannie {{/stl_8}}{{stl_20}}{{/stl_20}}{{stl_12}}1. {{/stl_12}}{{stl_7}}'nastrój, samopoczucie, usposobienie, w którym ktoś się znajduje; kondycja wewnętrzna człowieka': {{/stl_7}}{{stl_10}}Stan apatii, napięcia, niepokoju, podniecenia, rozdrażnienia, zdenerwowania. Stan bliski rozstroju nerwowego. Stany emocjonalne, maniakalne. Stan duchowy, psychiczny, uczuciowy. {{/stl_10}}{{stl_20}}{{/stl_20}}{{stl_12}}2. {{/stl_12}}{{stl_7}}'część tułowia od bioder do ramion, kibić; talia, pas, wcięcie w talii': {{/stl_7}}{{stl_10}}Długi, krótki, smukły, szczupły stan. Suknia za ciasna w stanie. {{/stl_10}}{{stl_20}}{{/stl_20}}{{stl_12}}3. {{/stl_12}}{{stl_7}}'część sukni, okrycia wierzchniego, często oddzielnie skrojona i przyszyta, okrywająca część tułowia od bioder do ramion': {{/stl_7}}{{stl_10}}Stan gładki, ozdobiony haftem. Suknia wcięta w stanie. {{/stl_10}}{{stl_20}}{{/stl_20}}{{stl_12}}4. {{/stl_12}}{{stl_7}}'nazwa części składowej państwa związkowego w kilku krajach Ameryki (w USA, w Meksyku, w Brazylii) ': {{/stl_7}}{{stl_10}}Stolica stanu Kolorado. Konstytucja stanu Arizona. {{/stl_10}}{{stl_20}}{{/stl_20}}{{stl_12}}5. {{/stl_12}}{{stl_8}}pot. {{/stl_8}}{{stl_7}}'w okresie od XIII do XVIII w.: zamknięta warstwa społeczeństwa feudalnego o wyodrębnionej sytuacji prawnej i ustalonej pozycji ekonomicznej': {{/stl_7}}{{stl_10}}Stan chłopski, mieszczański, duchowny, rycerski, szlachecki. Podział, rozbicie społeczeństwa, ludności na stany. {{/stl_10}}{{stl_20}}{{/stl_20}}{{stl_12}}6. {{/stl_12}}{{stl_7}}'zajęcie, praca zawodowa': {{/stl_7}}{{stl_10}}Stan aktorski, górniczy, kupiecki, urzędniczy. Przeznaczyć kogoś do stanu duchownego, żołnierskiego. {{/stl_10}}{{stl_20}}{{/stl_20}}\ {{stl_20}}{{/stl_20}}stan II {{/stl_13}}{{stl_8}}rz. mnż I, D. -u, Mc. stannie, blm {{/stl_8}}{{stl_20}}{{/stl_20}}{{stl_12}}1. {{/stl_12}}{{stl_7}}'postać, jakość, forma czegoś lub kogoś, poziom stopień, ilość czegoś, liczba kogoś w danej chwili, w danym okresie; położenie, okoliczności, warunki w których ktoś lub coś się znajduje': {{/stl_7}}{{stl_10}}Stan beznadziejny, dobry, doskonały, fatalny. Stan zdrowia, pogody, badań, robót. Stan zapalny jelita. Ciężki, krytyczny stan chorego. Stan wolny, kawalerski. Stan wojenny, wyjątkowy. Stan gorączkowy. Doprowadzić kogoś, coś do jakiegoś stanu. {{/stl_10}}{{stl_20}}{{/stl_20}}{{stl_12}}2. {{/stl_12}}{{stl_7}}'państwo, rząd; interes państwa; polityka, rządzenie': {{/stl_7}}{{stl_10}}Zamach stanu. Racja stanu. Zdrada stanu. Sekretarz, podsekretarz stanu.{{/stl_10}}{{stl_18}}ZOB. {{/stl_18}}{{stl_10}}być w błogosławionym stanie; być w stanie; mąż stanu {{/stl_10}}
Langenscheidt Polski wyjaśnień. 2015.